Του Γεωργίου Τσανάκα Mres
Ψυχολόγου-Παιδοψυχολόγου
Ο σχολικός εκφοβισμός χαρακτηρίζεται από
μια σειρά επιθετικών πράξεων από ένα πιο ισχυρό παιδί ή ομάδα παιδιών (θύτης)
προς ένα πιο αδύναμο ή ομάδα μαθητών (θύμα). Σκοπός αυτών των πράξεων είναι να
βλάψουν τον αποδέκτη, να διαταράξουν τις ισορροπίες και να δημιουργήσουν
αναστάτωση (Olweus, 1978).
Ο εκφοβισμός μπορεί να πάρει ποικίλες μορφές. Η βιβλιογραφία τον διαχωρίζει σε
άμεσο (πρόσωπο με πρόσωπο επαφή) όπως σωματικός (σπρώξιμο) και λεκτικός
(υβριστικές συμπεριφορές) και σε έμμεσο (μορφές που γίνονται δυσκολότερα
αντιληπτές) όπως συναισθηματικό (διάδοση ψεύτικων ιστοριών), ψυχολογικό (το
θύμα νιώθει κατώτερο του θύτη), κοινωνικό (αποκλεισμός από την ομάδα) ακόμη και
σεξουαλικό. Τέλος, μια νέα μορφή εκφοβισμού έχει κάνει αισθητή την παρουσία
της, ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός.
Οι συνέπειες του σχολικού εκφοβισμού είναι σοβαρές και επώδυνες τόσο για τα
θύματα όσο και για τους θύτες.
Τα θύματα συνήθως χαρακτηρίζονται από χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση
κάτι που πολλές φορές οδηγεί σε άγχος, έντονο στρες και καταθλιπτική
συμπεριφορά. Συνήθως αυτά τα προβλήματα συνδυάζονται και με άλλες ψυχοσωματικές
διαταραχές όπως συχνοί πονοκέφαλοι, διαταραχές ύπνου (αϋπνίες, εφιάλτες)
διαταραχές διατροφής (φτωχή όρεξη), αναπνευστικά (δύσπνοια) ακόμη και δερματικά
προβλήματα (έκζεμα). Τα παιδιά αυτά απουσιάζουν όλο και περισσότερο από το
σχολείο (λόγω του εκφοβισμού) και η σχολική τους απόδοσή τους πέφτει κατακόρυφα
(Tsanakas, 2011). Σε ακραίες περιπτώσεις όλα τα παραπάνω ψυχολογικά και
ψυχοσωματικά προβλήματα μπορούν να οδηγήσουν στην αυτοκτονία. Το πιο επικίνδυνο
για το θύμα είναι ότι φέρει όλα αυτά τα συναισθήματα καθώς μεγαλώνει. Συνεχίζει
δηλαδή να καταπιέζει τον εαυτό του και να είναι θύμα στην εφηβεία και στην
ενήλικη ζωή.
Από την άλλη μεριά, οι θύτες είναι κυρίως μη δημοφιλή παιδιά με χαμηλή σχολική
απόδοση και με συχνές απουσίες. Χαρακτηριστικό τους είναι η αντιδραστική και η
παραβατική συμπεριφορά τόσο στο σχολικό περιβάλλον όσο και στην κοινωνική ζωή.
Σκοπός τους δηλαδή είναι να αναστατώσουν μια κοινωνική ομάδα και να προκαλέσουν
πόνο γιατί έτσι θα τραβήξουν την προσοχή συνομηλίκων και ενηλίκων και ως
αποτέλεσμα θα νιώσουν σημαντικοί. Στην δική τους περίπτωση, οι αντιδραστικές
και οι παραβατικές συμπεριφορές επίσης συνεχίζονται και στην ενήλικη ζωή.
Το Bullying είναι ένα φαινόμενο που ΔΕΝ απασχολεί μόνο τα παιδιά ΑΛΛΑ και την
ζωή των ενηλίκων. Παρατηρείται κατά την διάρκεια των σπουδών, στο εργασιακό
περιβάλλον, στις κοινωνικές ομάδες, ακόμη και μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον.
Οι μορφές του εκφοβισμού και ο τρόπος με τον οποίο εμπλέκονται οι ενήλικοι
είναι ίδιος με τον σχολικό εκφοβισμό.
Όλες οι προαναφερόμενες συνέπειες καθιστούν την αντιμετώπιση του σχολικού
εκφοβισμού αλλά και όλων των άλλων μορφών του εκφοβισμού στην ενήλικη ζωή,
επιτακτική. Για να συμβεί κάτι τέτοιο χρειάζεται όχι μόνο υποστήριξη από
κάποιον ειδικό υγείας και από τους αρμόδιους φορείς, αλλά η ευαισθητοποίηση και
η βοήθεια ΟΛΩΝ ΜΑΣ.
Γεώργιος
Α. Τσανάκας Mres
Ψυχολόγος
- Παιδοψυχολόγος
Βεργίνας
37, Δράμα
6944809051
& 2521400312
website:
www.ypostiriksipaidiou.pro
e-mail:
george_tsan@yahoo.com
0 ΣΧΟΛΙΑ:
Δημοσίευση σχολίου